Risk Analizi
Öncelikle Risk nedir? Sorusuna cevap vermemiz gerekir.
Risk belirsizliği, şüpheyi, kayıp olasılığını ve zarar ihtimalini ifade eder. Güvenliğin sağlandığı alanda belli bir zayıflık dan faydalanarak sisteme zarar verme ihtimalidir. Risk güvenlik anlamında ise; görev yapılan alanda görevi engeleyecek ve işletme veya koruması yapılan alana her türlü zararın oluşmasını sağlayacak etkenlerdir. Bu etkiler; Dış ve iç etkenler olarak ikiye ayrılır.
DIış Etkilr + İİç Etkiler = RİSK
Projelerde görev alan güvenlik görevlilerin görev sırasında oluşan tehlikeleri ( Risk ) fark etmeleri projenin devamlılığın sağlanmasınıda büyük rol oynar. Riski oluşmadan önce fark etmek ve bunu raporlamak ve risklere karşı önleyici tedbirler geliştirmek şarttır.
TEHLİKE: Çalışma ortamındaki herhangi bir unsurun zarar verme potansiyelidir.
RİSK: Tehlikeden dolayı ölüm yaralanma veya hırsızlık meydana gelme olasılığıdır.
Risk Kategorileri Şunlardır;
Kabul Edilebilir Risk
- Düşük Risk
- Orta Risk
- Yüksek Risk
- Kabul Edilemez Risk
Tehlikelerden Doğan Risklerin Belirlenmesi
- Tehlike olacağı öngörülen etken hakkında bilgi topla
- Etkeni gözlemleyerek, davranışını belirle
- Hangi işlemin hangi kademesinde tehlikeye dönüşebilecek belirle
- Etkenin ortaya çıkma olasılığını belirle
- Güvenliğin sağlanacağı alanda tüm tehlikelerin belirlenmeli,
- Risklerin (etkilerinin)ölçülmeli,
- Risklerin kontrolü için alınacak önlemler seçilmelidir.
Olası Risk Kaynakları
- İşyeri yönetimi doğan risk faktörleri
- İşyeri seçimi
- İşletme içindeki tehlikeler
- Çalışanlar
- Fiziki güvenlik tedbirlerinin eksikliği verimli kulanılmaması
Risk değerlendirmelerinde hizmet veren güvenlik şirketi ve hizmet alan şirketin çalışmaları sonucunda alınacak önlemlerle oluşacak sonuçlar şunlardır;
- İşletmenin giderleri azalacak
- Tazminat giderleri azalacak
- Güvenli çalışma ortamında verimlilik artacak
- Güvenlik hizmetindeki kalite yükselecek
- İşletme güven ve saygınlık kazanacak
- Pazar payı yükselecek
- Ekonomik yönden güçlü hale gelecek
Yönetimden ve Çalışanlardan Kaynaklanabilecek Riskler Örnekler
- Yönetimin Güvenlik politikasının olmaması veya eksikliği
- İşletme Güvenliği ile ilgili bir hedefin olmaması veya hedefin tam belirlenmemesi
- Hedef belirlenmiş olsa bile, başarı oranının tespit edilmemesi
- Hedefe ulaşılmasını engelleyen unsurların tespit edilmemesi
- İşletmede sağlık ve güvenlik organizasyonunun bulunmaması
- Varsa çalışma yöntemleri ve etkinliğinin değerlendirilmemesi
- Yapılacak güvenlik yatırımlarına; Finansman sağlamama (bütçe ayırmama, ya da yeterince ayırmama) Önemsememe ya da öncelikli görmeme
- Çalışma saatleri (sürenin uzunluğu)
- Çalışma saatleri (vardiyalı çalışma, kısmi süreli çalışma vb.)
- Çalışanın statüsü (kısmi süreli çalışan, kaçak çalışan, sendikalı çalışan/çalışmayan)
Güvenliğin Sağlandığı Bölgeden Doğal Afetlerden Kaynaklanabilecek Riskler Örnekler
- Heyelan veya göçük
- Sel baskını
- Çığ düşmesi
- Deprem
- Yangın (çevreden gelecek)
- Meteorolojik şartlar(fırtına, kasırga, )
- Yıldırım düşmesi
İşletme İçindeki Fiziki Ortamdan Kaynaklanan Riskler Örnekler
- Uyarı lehhalarını olmaması veya yeteri kadar etkili kullanılmaması
- Uygun olmayan ve yetersiz aydınlatma
- Tel örgü ve çitlerin yetersizliği
- Pürüzlü, engebeli veya kaygan zemin
- Hareketli araç ve makineler
- Hareketli makine parçaları
- Keskin, yüzeyi çıkıntılı malzeme ve parçalar
- Sıcak veya soğuk yüzeyli malzeme ve parçalar
- Yüksekte çalışma ve tırmanma noktaları
- El aletleri
- Yüksek basınç (basınçlı kap veya hatlar)
- Kaldırma ve taşıma araçları (vinçler, forkliftler)
- Sabit ve seyyar merdivenler
- Uygun olmayan korkuluklar
- Asansörler (personel ve yük)
- Alçak ve dar geçitler
- Hatalı istifleme
- Malzeme düşmesi veya yuvarlanması
- Taşma, dökülme ve saçılmalar
- Termal konfor sorunları (ısı, nem, sıcaklık, havalandırma)
- Gürültü
- Vibrasyon(titreşim) (el, kol vibrasyonu, vücut vibrasyonu)
- Işınlar (iyonize, noniyonize mikro dalga ve lazer ışınları ),
- Alçak veya yüksek basınç
- Elektromanyetik alan
- Sıvılar (asitler, bazlar, Solventler)
- Gazlar (yanıcı, yakıcı, boğucu, narkotik
- KatılarTozlar(organik, inorganik),Metaller(Sis, duman ve buharlar
- Elektrik tesisatı (Yangın)
- Elektrikli araç ve aletler (Elektrik çarpması)
- Statik elektrik (Parlama, patlama, çarpılma)
Yangın Tehlikeleri
- Tutuşma
- Yanma
- Parlama
- Patlama
Çalışanlardan Kaynaklanabilecek Riskler Örnekler
- Kişisel alışkanlıklar
- Psiko-sosyal faktörler
- Eğitim eksikliği
- Koordinasyon eksikliği
- İletişim eksikliği
- Zihinsel yetersizlik
- Fiziksel yetersizlik
- Davranış bozuklukları
- Zararlı alışkanlıklar
- Yaş, cinsiyet